افراد در جامعه، به دلایل مختلف و اهداف گوناگون دور هم جمع می شوند و گروه تشکیل می دهند. این اهداف و علل، در سنین مختلف و در شرایط مختلف جامعه هم می تواند فرق کند. اما اکثر گروه هایی که دور و برمان می بینیم، به یکی از اهداف زیر تشکیل شده اند. ما انسان ها ذاتاً زندگی مان فردی نیست و جنبه های اجتماعی بسیار متعدد و متنوعی دارد. از همان ابتدای تولد و دوران کودکی،
هرکدام از ما در گروهی به نام خانواده حضور داریم که چند عضو دارد و هرکدام از اعضا در کنار یکدیگر مشغول به فعالیت هستند. وظایف مختلفی دارند و به ما در رشد و نمو کمک می کنند. به همین ترتیب زمانی که دوران تحصیل آغاز می شود و در مقاطع مختلف وارد مدرسه می شویم، عملاً به گروه های بزرگ تر و متنوع تر پیوسته ایم. این قضیه در دانشگاه ، محیط کار و کل جامعه، به شکل های مختلف و در ابعاد گوناگون جریان دارد.
پس عملاً هر کدام از ما در مقاطع مختلف زندگی مان، عضو گروه های گوناگونی هستیم. گروه هایی که می تواند زندگی ما را بسازد یا از هم بپاشاند البته در دوران زندگی اگر بخواهیم یکی از مهمترین مراحل را ارزیابی کنیم باید به دوران نوجوانی و جوانی نقب بزنیم نوجوانی یکی از مراحل زندگی است که فرد از کودکی به بزرگسالی منتقل می شود. در ابتدای ورود به این مرحله، رفتارهای کودکانه غالب است و با گذشت زمان فرد، شباهت بیشتری با بزرگسالی پیدا می کند. نوجوانان بلوغ را تجربه می کنند که بر رشد جسمانی، فیزیکی، و روانشناختی شان تأثیر می گذارد. تغییرات قابل ملاحظه ای در مفهوم (خود)صورت می گیرد. آنان بحران هویت را تجربه می کنند، مسائل و مشکلاتشان افزایش می یابد، ارتباط با گروه همسالان بیشتر می شود. نسبت به انتخاب شغل درآینده و تشکیل زندگی خانوادگی مشغله ذهنی پیدا می کنند.
به دلیل اهمیت خاص دوره نوجوانی و تاثیری که نحوه گذراندن آن برآینده فرد دارد، باید توجه بیشتری از جانب خانواده و جامعه نسبت به نوجوانان و مشکلاتشان صورت گیرد. تفاوت های جسمی بین دو جنس از اهمیت بسیاری برخوداراست، اما نباید توجه به تغییرات روحی و روانی و اجتماعی فرد را کمرنگ کند. نوجوان فرایند اجتماعی شدن را تجربه می کند، نوجوان می آموزد طبق فرهنگی که درآن زندگی می کند، چگونه عملکرد خود را با راه هایی که از نظر اجتماعی مورد پذیرش است، هماهنگ کند. بقیه در ادامه مطلب
اجتماعی شدن در تمام سنین و با توجه به تغییر نقش ها ادامه دارد، اما این دوره به دلیل انعطاف پذیری نوجوان بسیار مهم است. این فرایند از طریق تاثیر والدین، رسانه های گروهی، همسالان، مدرسه و مذهب صورت می گیرد. نوجوان در راه پیدا کردن خود، برگزیدن هدف و انتخاب راه رسیدن به آن، اجتماعی می شود.
مذهب در چگونگی اجتماعی شدن یک نوجوان بسیار مهم است. نوجوانان تحت تاثیر خصوصیات اخلاقی خانواده، محیط و گروه همسالان خود قرار می گیرند. اگر این عوامل تعامل لازم را با هم داشته باشند و در یک راستا قدم بردارند، به نهادینه شدن مذهب در نوجوان بسیار کمک می کنند.
از آنجا که بحران هویت از سال های نوجوانی آغاز می شود، لذا شناخت شاخصه های اساسی این دوره بسیار با اهمیت است. برخی دوره جوانی را دوران پختگی یا مرحله ای که استعدادها و توانایی های بالقوه آدمی به رشد کامل می رسند، می نامند و معتقدند فرآیندهای اساسی که در حصول پختگی هیجانی دخالت دارد، عبارتند از : حصول عدم وابستگی و اعتماد به نفس، هدایت نیازهای زیست ساختاری و تظاهرات هیجانی به راه های قابل قبول از نظر جامعه، دارا بودن برداشت روشنی از واقعیت ها و مخدوش نکردن آن با خیال پروری یا تفکرات رویایی؛ در ضمن داشتن تخیلات، دستیابی به تعادلی بین دادن وگرفتن، کنترل پرخاشگری، مشخص شدن اهداف معقول در محدوده فرصت ها و ظرفیت های فرد، برخورداری از قابلیت انعطاف و انطباق لازم جهت برخورد با الزامات موقعیت های جدید، داشتن برداشت صحیح از توانایی ها و ناتوانی های خود، در نظر گرفتن و ارضای صحیح نیازهای لذت جویانه هر زمان در ارتباط با نیازهای آینده.
با تغییرات زیست ساختاری در سنین نوجوانی، حس کنجکاوی و ارزیابی پیرامون در افراد وارد مرحله جدیدی گردیده و در واقع توام با تحول جسمی، در مسائل شناختی و روانی نوجوان نیز شاهد تحولات پیچیده ای هستیم. در هر یک از مراحل رشد، تغییراتی در ابعاد جسمی، عاطفی، ادراکی و اجتماعی پدید می آید. ولی این تغییرات در دوره نوجوانی اساسی بوده و ویژگی های خاص خود را دارد. علاوه برآن منجر به پدید آمدن شکل خاصی از آگاهی فرد نسبت به خویشتن می گردد.
چون این تحولات در دوره نوجوانی به ظرفیت نهایی خود می رسد، شناخت فرد از خویشتن نیز در قالب نقطه نظرات، اعتقادات، ارزش ها، عکس العمل ها و نحوه یکپارچه شدن با جامعه، ماهیتی می سازد که به هویت تعبیر می شود. رسیدن به هویت در دوره نوجوانی، به نحوه حل تضادهای نوجوانی بستگی دارد. در اوایل نوجوانی، تعارضات و تضادهای نوجوان در عالم تخیل و دور از واقعیت حل و فصل می شود، اما نوجوان خیلی زود می فهمد که این راه چندان مفید نیست، لذا به ساز وکارهای دیگری همچون همانند سازی و گرایش به سوی همسالان متمایل می گردد.
عدم موفقیت نوجوان در کسب یک هویت فردی و ایفای نقشهای متفاوت، اعم از اینکه در اثر تجارب نامطلوب کودکی با شرایط نامناسب فعلی او باشد، بحرانی ایجاد می کند که اریک اریکسون در سال 1902 میلادی، آن را بحران هویت نامید. نوجوان در این بحران ممکن است به هویتی برسد که با آنچه والدین و جامعه برای وی در نظر گرفته اند، متفاوت است.
بحران هویت ناشی از عوامل متعدد در گذشته فرد است. این عوامل از ابتدای کودکی تا دوره نوجوانی را در بر می گیرد. از بین عوامل متعدد می توان به عوامل محبت، نیاز به امنیت، کیفیت همانندسازی و تاثیر خرده فرهنگ ها اشاره کرد. در مقابل این عوامل، برخی هم به شرایط نامناسب زندگی نوجوان اشاره می کنند. بویژه در زمینه نابسامانی های فعلی نسل نوجوان آسیب شناسان معتقدند که نوجوانان این نسل از جهات گوناگون با نوجوانان نسل پیش متفاوتند. طبیعی است که این تفاوت ناشی از تغییر در پدیده های ارثی و ژنتیکی نیست، بلکه تحت تاثیر فرهنگ و تحولات جامعه می باشد.
یکی از تفاوت های فرهنگی کاملا مشخص دو نسل، تغییر در سطح دانش، مهارت ها و فناوری است. نوجوان امروزی از دانش و مهارت های بیشتری برخوردار است تا نسل های پیشین، اما متقابلاً وضع آنها بهتر از نسل پیش نیست. دوران نوجوانی دوران هویت یابی افراد است. اگر نهادهای جامعه پذیری مانند خانواده و مدرسه بتوانند بیش از پیش کارکرد خود را به درستی ایفا کنند و بستر مناسب را برای هویت بخشی به نوجوانان مهیا کنند، فرد دچار بحران هویت نخواهد شد.
از ویژگی های عصر جدید، جریان سریع و در عین حال پیچیده تحولات می باشد. این سرعت و پیچیدگی در بعضی موارد موجب محدود شدن قدرت تحلیل و بازشناسی رویدادها می گردد. یکی از مشکلات جدید و نیمه پنهان بشر در دوران پیشرفت تکنولوژی و به تبع آن ارتباطات، بحران هویت است.
به عقیده محققان علوم اجتماعی، انسان نوین در میان شهرهای بزرگ و انبوه ارتباطات، بخشی از حقیقت وجودی خویش را از دست داده است و احساس تعلق به جایی نداشته و در خود نمی بیند؛ به عبارتی دچار از خود بیگانگی یا بی هویتی شده است. توجه به این نکته که آغاز این بحران از دوره نوجوانی و جوانی بوده و اهمیت ندادن به آن، باعث تا ثریا کج رفتن شخصیت فرد می گردد، ضرورت بررسی مسئله هویت در نوجوانان و جوانان را بیش از پیش روشن می سازد.
یکی از مسائل عمده ای که در سال های پس از انقلاب شکوهمند اسلامی به ویژه در سال های اخیر توسط مسئولان و سیاست گذاران فرهنگی مطرح بوده، مسئله بحران هویت می باشد. این بحران، چالش ها و آسیب های جدی را در شکل گیری هویت اصیل اسلامی و ایرانی جوانان به وجود آورده است. تقابل زندگی مدرن با سنت ها، آن چنان روند شتاب آلودی به خود گرفته است که فرصت جایگزینی فرهنگی و شکل گرفتن ساختارها و نهادهای منطبق بر مقتضیات زمانی و فرهنگ بومی را سلب کرده است. به گونه ای که افراد جامعه و بخصوص نوجوانان و جوانان، شرایط دشواری را از لحاظ اجتماعی شدن و فرهنگ پذیری تحمل می نمایند و با نوعی نابهنجاری و یا حتی بی هنجاری دست به گریبان هستند که نتیجه آن بروز بحران هویت است.
گرایش به مدهای غربی، مصرف مواد مخدر، منفعل بودن، کم توجهی و کم علاقگی به مسائل دینی، از خود بیگانگی نسبت به خود و پیرامون و هزاران مورد دیگر، از مظاهر از خود بیگانگی و وجود بحران هویت در میان افراد جامعه و به ویژه جوانان می باشد که می توان یکی از دلایل به وجود آمدن چنین شرایطی را افزایش و بسط ارتباطات فراملی توسط وسایل ارتباط جمعی و به وجود آمدن نوعی تضاد و تعارض در فرآیند فرهنگ پذیری و ایجاد تعارض نقشها در افراد دانست.
زمانی که سایه یاس و ناامیدی از آینده ای مبهم بر زندگی جوان گسترانیده شده باشد، بروز هر رفتاری از طرف وی قابل پیش بینی خواهد بود. نتیجه نهایی آن نیز غوطه ور شدن جوان در بحرانی است که از آن به بحران هویت یاد می کنیم. با پیدایش آثار صنعتی شدن و نیز پیشرفت در عرصه ارتباطات، نیازها و انتظارات جدیدی شکل گرفت که فرآیند شکل گیری هویت در جوانان را دگرگون ساخت.
ناهماهنگی بین شتاب پیشرفت فناوری و تطابق افراد با تحولات جدیدی، تعارض و در نتیجه بحران را در پی داشته است. متأسفانه عده کثیری از جوانان بدون توجه به ارزش های فکری و فرهنگی، دچار سردرگمی شده، خود و هویت اصیل خود را فراموش کرده اند. نشانه ها و شاخصه هایی که در زندگی فردی و اجتماعی انسان نقش محوری داشته و ارزش های جوامع انسانی براساس آن تعریف و شناسایی می شوند را از دست داده اند، اموری را به عنوان شاخصه و معرف شخصیت و هویت خویش، اتخاذ کرده و می کنند که ثبات و استقرار نداشته و هر روز رنگ عوض کرده، حالت تغییر و دگرگونی دارند.
متاسفانه برخی از جوانانی که خود را فراموش کرده اند، فرهنگ بیگانه در تمام زوایای زندگی شان سایه افکنده است. در روان شناسی، بیگانه شدن انسان با خویشتن خویش را معنی می دهد و در سطح ملی به معنای بیگانه شدن انسان با واحد اجتماعی مربوطه می باشد. در دین که هویت واقعی و محور اصیل زندگی درست را قرارگرفتن در صراط الهی می داند، بحران هویت به معنای بیگانه شدن و غفلت از خداوند است.
بحران هویت دارای شاخص های متعددی است که عبارتند از: فقدان تعادل روحی و روانی کسانی که دچار بحران هویت شده و از خود بیگانه می گردند، ثبات و تعادل روحی و روانی خویش را از دست می دهند، چرا که اولا فرهنگ و هویتی که انسان خود باخته از دیگران تقلید می نماید،
ممکن است با ساختار وجودی او سازگاری نداشته باشد و یا در جامعه بین دوستان و آشنایان منفور واقع شده و از این ناحیه آسیب های روحی و روانی متوجه او شده و تعادل او را بر هم زند و احساس پوچی است که عاید فرد خواهد شد. در این حالت چون فرد نمی تواند از طریق مشروع به خواسته هایش برسد، ممکن است مشکل را در خود ببیند و دست به خودکشی زده، یا به مواد مخدر پناه ببرد.
افرادی که گرفتار معضل بحران هویت وخودباختگی می شوند، در زندگی فردی و اجتماعی مقصد و مقصود را گم کرده اند. برای چنین انسان های سرگشته و حیرانی، سایرین متناسب با اهداف خاص خودشان شخصیت و هویت تعیین کرده و به آنان الگو و سرمشق می دهند و اغلب استثمارش می نمایند. آسیب های فردی و اجتماعی فراوانی از بحران هویت در جوانان ناشی می شود. در صورتی که جوانی دچار این بحران گردد، نسبت به قابلیت های خود نیز دچار تردید شده و یک احساس تحقیر نسبت به خود می یابد. ممکن است برای فرار از این بحران به مواد مخدر و یا روانگردان روی بیاورد. برای تشکیل خانواده و انتخاب همسر، از معیارهایی استفاده می کند که احتمالا در آینده ای نه چندان دور وی را دچار مشکل خواهد نمود.
برای آسیب شناسی این امر باید دریافت که نوجوان امروز دیگر نوجوان دیروزی نیست، همانگونه که جوان امروز بسیار متفاوت تر از جوان دیروزی است و لذا نیازهای او بسیار فراتر از یک نوجوان دیروزی است چرا که هر روزه بر سرعت رشد علم و دانش بشری و در نتیجه تغییرات تکنولوژی افزوده می شود و نیازهای جدیدی معنی پیدا می کنند. به راستی چگونه می توان پاسخگوی نیازهای نوجوانان شد تا او را به مقصدی درست و هدفمند رساند؟
نوجوانی یکی از مهمترین و پرارزش ترین دوران زندگی هر فرد محسوب می شود، زیرا سرآغاز تحولات و دگرگونی های جسمی و روانی در اوست و بلوغ نقطه عطفی در گذر زندگی او از مرحله کودکی به بزرگسالی است. به عنوان یک واقعیت دوره نوجوانی را باید یک مرحله بسیار مهم از زندگی تلقی کرد، دوره ای که با ویژگی هایش از سایر دوران زندگی متمایز می شود.
گر چه همه دوران عمر مهم است ولی نوجوانی مرحله ای بسیار مهم و در عین حال تاثیرگذار در دیگر مراحل زندگی در دراز مدت می باشد. طی دوره نوجوانی نوعی گم گشتگی درباره نقش هایی به وجود می آید که فرد انتظار دارد آنها را ایفا کند. نوجوان در این زمان نه کودک است و نه بزرگسال اگر نوجوان مانند کودکان رفتار کند به او گفته می شود که مانند سن خودش عمل کند. اگر او سعی کند نظیر بزرگسالان عمل کند نباید اغلب متهم شود. نوجوانی مرحله تغییرات اساسی است. تغییراتی که در ابعاد مختلف جسمی، روانی و اجتماعی نمود پیدا می کنند.
وجود این تغییرات نیازهای جدیدی را برای وی بوجود می آورد. برآورده شدن مناسب این نیازها به نوبه خود سازگاری سریعتر و بهتر او را با آنها میسر می سازد. در کنار بحران و تحولی که نوجوان در این دوره سنی تجربه می کند، عدم برآورده شدن این نیازها به شیوه مناسب مشکلات افزون تری را می تواند ایجاد نماید. از این لحاظ توجه به شناخت این نیازها قدم اساسی در کمک به نوجوان در گذراندن این دوران است، خانواده و در سطح گسترده تر اجتماع باید با شیوه ها و برنامه ریزی های مناسب، بهداشت دوران نوجوانی را برای وی فراهم آورده و زندگی و شخصیت سالم تری را برای او رقم بزنند. رشد احساسات و عواطف بخش اصلی ویژگی دوران نوجوانی را تشکیل می دهد.
شناخت ویژگی های این تحولات عاطفی کلید اصلی حل مشکلات این دوره می باشد. در این دوران وی با نیاز شدید به دوست داشتن و دوست داشته شدن مواجه است. گاه این نیاز به صورت برقراری پیوندهای دوستی و گاه در خیال پردازی ها و رویاهای نوجوان خود را نشان می دهد. بر این اساس و با توجه به نیاز اساسی نوجوان به تفکر لازم است والدین فرصت های کافی را به وی داده تا پاره ای از ساعات را با خود خلوت کند و با این عمل نوجوان بتواند نیازهای طبیعی خود را ارضا کرده و در نتیجه از این اعتماد او به والدین خود نیز جلب می شود.
بنابراین والدین باید اهمیت این دوران را خوب درک کنند. زیرا دوران نوجوانی زمان بسیار مهمی است. سال هایی که فرد به خود به دیده تردید و شک می نگرد. دوران رنج کشیدن، سختی دیدن و دلسرد بودن از خود، داشتن احساسات ضد و نقیض، دوران زمان سرکش بودن عواطف. پس اگر نوجوان بداند که تکیه گاه مطمئنی برای خویش دارد، در دوران بی ثباتی عاطفی، زودرنجی و نا امیدی به پناهگاه مطمئن خود پناه می برد.
لذا خانواده ها باید هر چه بیشتر در این دوران به کمک نوجوان خود آمده و او را کاملا درک کنند. نوجوان به دنبال کشف تازگی است، چیزی متفاوت با گذشته اش، دلش می خواهد همه چیز را خود به تنهایی و بدون دخالت والدین تجربه کند و گاهی دچار بحران هویت شده و دلش می خواهد مورد قبول اطرافیان قرار گیرد. پس الگوسازی می کند تا زمانی که کودک است از والدین الگو می گیرد، در دوران ابتدایی از معلم الگو می گیرد و در دوران نوجوانی از همسالان تاثیر می پذیرد.
شاید بهترین راهی که به آنها کمک می کند تا با نحوه نگرش یک نوجوان آشنا شوند، این باشد که سعی کنند به دوران نوجوانی خود بازگردند و احساسات، امیدها و ایده هایی را که داشتند به یاد آورند. اما حیف که بسیاری از والدین به طور معمول این دوران از زندگی خود را فراموش می کنند و در برخورد با فرزندشان، از آن بهره نمی برند.
قرآن کریم به عنوان کتاب هدایتگر انسان ها، دنیا را به عنوان محل آزمایش و امتحان معرف می کند تا انسان در این محل مدتی تعلیم دیده و امتحان پس داده و با عملکرد خود، حیات جاویدان و زندگی بعد از مرگ خود را رقم زند. با این نگاه، آموزه های دینی هویتی انسان و اجتماع را در عبودیت و بندگی او از خداوند و دوری از بت و بت پرستی، پیروی از شیطان و هوای نفس و خودداری از تقلید کورکورانه از اجداد و نیاکان می داند و از غفلت و خود فراموشی به شدت نهی می کند.
غفلت و خود فراموشی
هنگامی که انسان از نعمات و ابزار ارزشمندی همچون عقل و چشم استفاده بهینه نکند، هویت اصیل و گوهر انسانی خود را فراموش کرده و از دست خواهد داد، نتیجه اش همان مقام پست تر از حیوان است که قرآن می فرماید؛ چرا که انسان با داشتن گوهر عقل و اختیار، اگر منحصراً به امور مادی و دنیوی بیندیشد و برای پرسش از کجا آمده ام؟ آمدنم بهر چه بود؟ پاسخ مناسب و شایسته ای نداشته باشد، قطعاً از جایگاه واقعی خود سقوط و تنزل خواهد کرد و در مرتبه ای پایین تر از حیوان قرار خواهد گرفت.
بنابراین بحران هویت، یا خود گم کردن و بیگانه شدن انسان یا نشانه ها ، به این معناست که انسان نداندکیست؟ چه کاره است؟ دینش، زبانش، جنسش و... کدام است؟ به عبارت دیگر، منی که نمی داند جزء کدام ما است و مایی که نمی داند جزء کدام مای بزرگتر است. من و مایی بحران زده است و این بحران برحسب این که اصل و جوهر را چه بدانیم، مصادیق متعدد می تواند داشته باشد.
در روایات ائمه معصومین نیز آثار فراوانی برای غفلت و فراموشی از جمله فقدان بصیرت و بینایی ذکر شده است. انسان های غافل و از خود گریزان، ارزش و کرامت ذاتی و انسانی خود را فراموش کرده، از فرهنگ، آداب و حتی اعتقاداتش فاصله می گیرد. زندگی برای چنین افرادی پوچ و بی معنی می شود، تحت تاثیر تبلیغات دشمنان قرار گرفته ، نسبت به ارزشهای ملی و مذهبی خویش، نه تنها بی تفاوت می شود، بلکه سایه آن را در زندگی فردی و اجتماعی، مایه ننگ، شرمساری و عامل عقب ماندگی تلقی کرده و روز به روز فاصله خود را با آن بیشتر می کند و من گمشده خود را گاه در بت و بت پرستی جستجو کرده، زمانی به سنت های نادرست اجداد و نیاکان خویش روی می آورد و به آنها افتخار می نماید تا به زعم خود، خلأ فکری و فرهنگی خویش را پر نماید. گاه طعمه دشمنان فرصت طلب قرار گرفته، فرهنگ و هویت بیگانگان را می پذیرد و از آن خود تلقی می نماید.
چنین انسان هایی دچار بحران هویت شده و از فرهنگ خود فاصله گرفته اند. از آنجایی که جوانان محور بحث هویت می باشند، بایستی با تاکید بر ویژگی ها، نیازها وگرایش های نسل جوان، راهکارهایی ارائه داده شود تا جوانان که به برخی از مظاهر غیردینی و غیرملی روی آورده اند، به مسیر صحیح و مطلوب هدایت نماییم. در این میان علاوه بر روحانیت و اساتید دانشگاه ها و مراکز علمی و تحقیقاتی، اقشار مختلف مردم نیز وظیفه هویت بخشی به جوانان را بر عهده دارند.
از آنجا که یکی از دغدغه های اصلی جامعه، موضوع بحران هویت در جوانان می باشد، راهکارهایی که با جلب اعتماد جوانان بتواند آنان را به اصل خویش بازگرداند و به سمت هویت اصلی و فرهنگ اصیل خود سوق دهد، بسیار ارزنده خواهد بود. از آنجایی که بحران هویت به دلیل شرایط خاص و جوان بودن جمعیت کشورمان بیشتر گریبانگیر این نسل سرنوشت ساز شده و بی انگیزگی و بی مسئولیتی را درآنها به وجود می آورد و مانع از فعالیت های مفید و سازنده آنها می شود، باید درصدد پیشگیری و حل این بحران در جامعه بود.
والدین باید توجه داشته باشند که نوجوانان در این مرحله به مخالفت با خواسته های والدین بر می خیزند، چرا که رفتار آنها را ناشی از قدیمی بودن و همسو نبودن ارزش های آنها با خود می دانند. حتی ممکن است نوجوان علیه ارزش های اجتماعی و عرف و سنت هم از خود واکنش نشان دهد. حال این ستیزه جویی را باید به حساب چه گذاشت؟
این ستیزه جویی تنها برای کشف هویت خود و یافتن پایگاهی جدید است. نوجوان دیگر خود را در زمره کودکان نمی بیند که اطاعت محض از والدین و محیط تربیتی خود داشته باشد و هنوز هم آنقدر بزرگ نشده که تصمیمات زندگی را خود بگیرد. پس به تلاش برمی خیزد. بزرگترین مسأله ذهنی او این می شود که من کیستم، برای چه به دنیا آمده ام، نقش من در این دنیای بزرگ چیست. اینها ملکه ذهن او می شود و به دنبال یافتن پاسخ ها به هر دستاویزی چنگ می زند.
پس توجه کنید که در این مرحله مخالفت های غیر اصولی با فرزندان ضربه ای مهلک در رشد شخصیتی او می شود. اعتراض مداوم به حرکات و رفتارش نیز همین حکم را دارد. نوجوان در این سنین تشنه برخورد منطقی است. اگر با او به صحبت بپردازید مسائل بسیار راحت تر از آنچه در نظر می آید حل می شوند. در واقع مشکل او همان چیزی است که سال ها پیش ما هم درگیر آن بوده ایم.
نسل کنونی ما حضور گسترده تر رسانه ها، رادیو، تلویزیون، ماهواره ، ویدئو و آگاهی بیشتری از محیط پیرامون کسب می کند و دیگر زیر بار فریاد والدین نمی رود. نوجوان این دوره نیاز به گفت وگو دارد، گفت وگویی با بزرگترهایی که ظاهراً در جمع آنها جایی ندارد. باید به نوجوانان نشان داد که چنین فاصله ای وجود نداشته و ندارد هر چند که همه ما به خوبی از وجود این شکاف اطلاع کافی داریم. اما نباید بگذاریم که نوجوان نیز از آن مطلع شده و از آن رنج ببرد. پس بیایید با هم این فاصله را با روش های جدیدتر مبتنی برگفت و گو پر کنیم تا بحران هویت او را به انحراف نکشانیم.
نویسنده:دریا قدرتی پور
منبع : ماهنامه موج عصر شماره 13 و 14
